Verplichtstelling pensioenfonds, het blijft voer voor discussie!

Waar gaat het over?

In deze procedure gaat het om de vraag of ACS onder de werkingssfeer van Pensioenfonds Metaal en Techniek (PMT) valt. ACS houdt zich bezig met alles wat met beeld- en geluidapparatuur en licht bij grote en kleine congressen te maken heeft. Ze bouwt ook tijdelijke zalen voor grote congressen. Dit doen ze door middel van (metalen) trussen met gordijnen eraan. Dit wordt echter door ingehuurde externen gedaan. Net als eventuele noodzakelijke technische/elektronische aanpassingen. Aan deze trussen wordt ook apparatuur voor licht, geluid en beeld gehangen. In 2004 is ACS verzelfstandigd. Daarvoor was zij een onderdeel van de RAI. PMT is van mening dat deze werkzaamheden sinds 2004 onder haar verplichtstelling vallen. ACS vindt van niet. Om die reden heeft ze bij de kantonrechter een verklaring voor recht gevraagd dat ze niet onder de werkingssfeer van PMT valt. De kantonrechter heeft geoordeeld dat ACS niet onder de werkingssfeer valt. Daarmee was de discussie nog niet klaar, want PMT heeft hoger beroep ingesteld. Ook het Hof heeft geoordeeld dat ACS niet onder de werkingssfeer valt. PMT heeft cassatie ingesteld tegen dit oordeel.

Conclusie advocaat-generaal: handvaten uitleg verplichtstelling

In zijn conclusie zet de advocaat-generaal op verschillende punten uiteen hoe de uitleg van een verplichtstelling moet gebeuren:

• Een verplichtstellingsbesluit is recht in de zin van artikel 79 RO. De uitleg van zo’n besluit kan dus in cassatie op juistheid worden getoetst;
• Een verplichtstellingsbesluit  leg je aan de hand van de cao-norm uit. De uitleg vindt dus op grond van objectieve maatstaven plaats;
• Het komt dus niet aan op de bedoeling van partijen;
• Wel kan acht worden geslagen op elders in de tekst opgenomen formuleringen en op de aannemelijkheid van de rechtsgevolgen;
• De strekking van een werkingssfeer is om ondernemingen aan te wijzen die tot de bedrijfstak behoren;
• Dit beperkt grijze en witte vlekken (geen of een beperkte pensioentoezegging);
• Als een onderneming activiteiten verricht die onder twee pensioenfondsen kunnen vallen, is het niet de bedoeling dat onderneming daardoor nergens onder valt (onaannemelijk rechtsgevolg);
• Voor PMT geldt specifiek dat in een 17-tal bepalingen van het verplichtstellingsbesluit de daaronder vallende werkzaamheden zijn opgenomen;
• Voor een werkgever is sprake van een aansluitingsverplichting als de onderneming uitsluitend of in hoofdzaak deze werkzaamheden uitvoert;
• Hiervoor is de toets het aantal overeengekomen arbeidsuren. Dus welke werknemers zijn bij deze werkzaamheden betrokken en hoeveel arbeidsuren zijn met deze werknemers overeengekomen. Is dit de meerderheid van het totale aantal arbeidsuren, dan is de verplichtstelling van toepassing;
• De betrokkenheid moet ruim uitgelegd worden. Ook díe werknemers tellen mee die werkzaamheden verrichten die dienstbaar zijn aan de werkzaamheden opgenomen in de verplichtstelling;
• Op het pensioenfonds rust de stelplicht en de bewijslast;
• De rechter hoeft niet zonder meer te toetsen of andere verplichtstellingen van toepassing (kunnen) zijn.

Oordeel werkingssfeer

Aan de hand van deze uitgangspunten komt de AG tot de conclusie dat het Gerechtshof op terechte gronden en overwegingen tot het oordeel is gekomen dat ACS niet onder de werkingssfeer van PMT valt. PMT heeft onvoldoende gesteld dat de werkzaamheden van ACS onder de verplichtstelling vallen.