Geplaatst op 14 oktober 2024
De (onvoorziene) gevolgen van een pensioennabetaling
In een recente uitspraak van de rechtbank Zeeland-West-Brabant stond een terugvordering van een ontvangen voorschot zorgtoeslag centraal. Door de Belastingdienst werd een terugvordering ingesteld, vanwege een hogere vaststelling van het inkomen over het betreffende jaar. Dit hogere inkomen was echter het gevolg van een nabetaling pensioen. Tegen het besluit van de Belastingdienst werd dan ook bezwaar gemaakt, echter zonder succes. Aan de rechtbank de taak te oordelen over de rechtmatigheid van de herziening en de terugvordering van de zorgtoeslag. Én de vraag of de pensioennabetaling als bijzondere omstandigheid kwalificeert.
Feiten en omstandigheden
In het jaar 2022 werd aan eiser een voorschot zorgtoeslag toegekend. Dit voorschot werd gebaseerd op een geschat inkomen. In 2022 heeft eiser een nabetaling pensioen ontvangen, als gevolg van een gerechtelijke procedure met een pensioenuitvoerder. Door de nabetaling van het pensioen is het inkomen van eiser in 2022 hoger uitgevallen.
De Belastingdienst werd eind 2022 geïnformeerd over het hogere inkomen. Hierdoor werd het recht op zorgtoeslag over 2022 lager vastgesteld, met een terugvordering tot gevolg. Tegen dit besluit heeft eiser bezwaar gemaakt. Het (gezamenlijke) inkomen is namelijk eenmalig hoger geworden als gevolg van een fout van de pensioenuitvoerder en daaropvolgende nabetaling. Volgens eiser is de verlaging van de zorgtoeslag en de terugvordering hierdoor onjuist en onredelijk.
De Belastingdienst stelt bij de vaststelling van het recht op zorgtoeslag uit te gaan van de inkomensgegevens. Het is daarbij niet mogelijk een deel van het inkomen (de nabetaling) buiten beschouwing te laten. Volgens de Belastingdienst zijn er geen bijzondere omstandigheden om af te zien van de terugvordering of deze te matigen.
Overwegingen rechtbank
Aan de rechtbank de taak zich hierover uit te laten. De rechtbank overweegt dat de zorgtoeslag een inkomensafhankelijke uitkering betreft. De nabetaling kwalificeert als inkomen, nu dit een nabetaling van inkomen (van het pensioenfonds) voor eiser betreft. Doordat de nabetaling in 2022 heeft plaatsgevonden, maakt dit deel uit van het inkomen in dat jaar. De omvang van het bedrag dat achteraf is uitbetaald maakt dit niet anders. De rechtbank concludeert dan ook dat kon worden uitgegaan van het hogere inkomen.
Vervolgens buigt de rechtbank zich over de vraag of sprake is van bijzondere omstandigheden die zich verzetten tegen de terugvordering. In beginsel is een belanghebbende het bedrag van de terugvordering verschuldigd, wanneer dit het gevolg is van een herziening van een tegemoetkoming of voorschot. De vraag is vervolgens of de nadelige gevolgen van de terugvordering voor de belanghebbende onevenredig zijn, in verhouding tot de te dienen doelen. In een dergelijke situatie bestaat de bevoegdheid een lager bedrag terug te vorderen of daar helemaal van af te zien.
Verzamelbesluit Toeslagen
De rechtbank verwijst vervolgens naar het Verzamelbesluit Toeslagen (d.d. 1 juli 2022) en concludeert dat geen sprake is van bijzondere omstandigheden. Juist omdat het in het onderhavige geval gaat om een situatie die op grond van het besluit niet als bijzondere omstandigheid kwalificeert. Dit leidt dan op zichzelf niet tot een matiging van de terugvordering. De vraag is vervolgens of sprake is van aanvullende omstandigheden, die wel kwalificeren als bijzondere omstandigheden. Hetgeen dan alsnog reden zou kunnen zijn tot matiging over te gaan. De rechtbank overweegt dat de financiële situatie/financiële problemen in het algemeen niet leiden tot matiging.
Dat de nabetaling het gevolg is van een fout van de pensioenuitvoerder, kwalificeert niet als bijzondere omstandigheid op grond waarvan aanleiding zou bestaat tot matiging van de terugvordering. De Dienst Toeslagen is daarvoor niet verantwoordelijk en hoeft daar geen rekening mee te houden, aldus de rechtbank. Het is inherent aan een nabetaling dat het om een bedrag gaat wat eigenlijk in de voorgaande jaren ontvangen had moeten worden. De rechtbank overweegt vervolgens dat er vanwege het hogere inkomen vanuit mag worden gegaan dat eiser een lagere tegemoetkoming nodig heeft gehad in de kosten van de zorgverzekering.
Lees ook: De pensioengevolgen van een foutieve WIA-uitkering
Schadevergoeding
De rechtbank wijst nog op de mogelijkheid een schadevergoedingsverzoek in te dienen bij de pensioenuitvoerder, vanwege de gemiste zorgtoeslag. Ook merkt de rechtbank op dat een betalingsregeling voor de terugvordering mogelijk zou zijn. Aan het einde van het vonnis concludeert de rechtbank dat ter zitting is besproken dat een fout lijkt te zijn gemaakt in de vaststelling van het inkomen. Op grond waarvan (alsnog) een matiging van de terugvordering kan worden verwacht.
Conclusie
Een nabetaling van pensioen kan onwenselijke, onvoorziene gevolgen met zich meebrengen. Doordat het inkomen in het jaar van de nabetaling hoger uitvalt, heeft dit mogelijk gevolgen voor (de omvang van) het recht op toeslagen. Dit terwijl de aard van de nabetaling, zo overweegt de rechtbank ook, met zich meebrengt dat dit bedrag eigenlijk in eerdere jaren diende te worden ontvangen.
De rechtbank verwijst eiser in dit geval naar de pensioenuitvoerder bij wie een verzoek kan worden gedaan tot schadevergoeding. Hoewel het de vraag is in hoeverre een pensioenuitvoerder bereid is daaraan mee te werken, kan het indienen van een dergelijk verzoek de moeite waard zijn. Zeker wanneer de nabetaling het gevolg is van een fout van de pensioenuitvoerder. Hierin kunnen de advocaten van Gommer Advocaten van dienst zijn.
